حال که می‌توانیم به مبحث مشاوره و طراحی آسانسور بپردازیم باید از مخترع و پایه گذار آن که فردی به نام اتوود بود ممنون باشیم، چرا که او با ترسیم طرح های اولیه آسانسور به عنوان یک ماشین که توسط دو وزنه و یک طناب به قرقره متصل است شکل و شمایل ابتدایی آسانسور را پیاده نمود، بعد ها توسط فردی آمریکایی به نام اوتیسم طرح های امروزی ترسیم شد و با گذر زمان آپشن های مدرن تری بر روی آسانسورها جای گرفت.
نحوه عملکرد آسانسورهای برقی بدین صورت می باشد که، کابل های نصبی بر روی شیار قرقره توسط نیروی تولیدی حرکت می کنند. این کابل ها از یک سو به سمت فوقانی اتاقک و از سوی دیگر به کادر وزنه تعادل اتصال دارند، حال وزنه تعادل بر طبق میزان اختلاف وزن فعلی کابین با وزنه تعادل و بار، از حجم بار روی موتور آسانسور کم می کند. این موضوع تفاوت وزنی را بار غیر متعادل می گویند.
وزنه تعادل اغلب 40 الی 50 درصد وزن کابین + بار و اصطکاک وزن دارد.( 20 درصد وزنه تعادل شامل اصطکاک می شود)
مراحل مشاوره و طراحی آسانسور
پیش از مشاوره و طراحی آسانسور می بایست مرحله تجزیه و تحلیل حدود ابعادی، ساختاری و همچنین اطلاعات ابتدایی به واسطه بررسی فضا و یا نقشه انجام گیرد و سپس مراحل دیزاین آسانسور شروع شود. این پروسه شامل سه گام اصلی است که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت :
این نکته را مد نظر داشته باشید که تمامی طراحی های انجام گرفته بر طبق استاندارد مشاوره و طراحی آسانسور EN81 لحاظ می گردد.
- گام اول :مشخص نمودن ابعاد و سایز ها
- گام دوم : آنالیز و مشخص نمودن ویژگی های فنی قطعات و اجزای درگیر
- گام سوم: ترسیم نقشه های عملکردی و اجرایی به منظور پروسه نصب و راه اندازی
گام اول در مشاوره و طراحی آسانسور، مشخص نمودن ابعاد و سایز
بعد از آنکه آسانسور بر طبق ظرفیت، تعداد و سرعت از لحاظ کمی مورد بررسی قرار گرفت، بر طبق جدول سایز و اندازه استاندارد EN81 و توصیه و تبصره های ISO به شکلی دقیق اندازه گیری می شود.
دقت داشته باشید که سایز و مشخصه های عددی پیشنهادی صرفاً به منظور طراحی آسانسور با کارکرد معمولی و استاندارد صورت می گیرد، اما چنانچه هدف، دیزاین آسانسور های خاص مثل نمونه های پاناروما ( شیشه‌ای) و یا نمونه های صنعتی باشد، بر طبق اندازه و سایز های فضای کاربری لحاظ می شود. ضمن آن که تمام تلاش مهندسین بر حفظ قوانین و استانداردهای EN81 خواهد بود.
در این مرحله چه مواردی تعیین می شود
- مشخص کردن نوع درب و جهت باز شدن( سربی یا چدنی در انواع ابعاد)
- مشخص نمودن اندازه عددی چاهک( اورهد، عمق، طول مسیر، عرض، ته چاهک Pit )
- نقطه جایی گیری وزن تعادل( بغل اتاقک یا پشت اتاقک کابین )
- ابعاد و نوع وزنه تعادل آسانسور( سربی یا چدنی در انواع ابعاد)
- تعیین سایز و ابعاد اتاقک (درب یک طرفه، درب دو طرفه)
- مشخص نمودن سایز موتورخانه و قسمت قرارگیری (ارتفاع، طول، عرض،ابعاد پایین یا بالا)
گام دوم مشاوره و طراحی آسانسور، آنالیز ویژگی های فنی اجزای :
بعد از آنکه اندازه و سایز های تمامی اجزا درونی آسانسور مشخص شد، می بایست در گام بعدی تعیین جامع پارامترهای فنی اجزا شروع شود. پارامتر های ترسیم شده برای اتاقک، درب و چاهک شامل اندازه و پارامترهای بسیار حیاتی می باشند و این موضوع در هنگام برگزیدن مشخصات فنی قطعات تاثیر گذار است. فاکتورهای اصلی به منظور برگزیدن قطعات با مشخصات فنی متناسب شامل موارد زیر می شود :
- استانداردهای EN81
- فضای کاربری محل قرارگیری آسانسور
- اندازه مسیر تراول (جابجایی)
- میزان سرعت آسانسور
- ظرفیت مورد نظر
- برگزیدن کیفیت و نوع پروسه انتقال و حرکت مسافر
- سایز و اندازه های اجزا (موتورخانه،درب، چاهک، اتاقک)
- بر اساس نوع کارکرد آسانسور
گام سوم مشاوره و طراحی آسانسور، ترسیم نقشه های عملکردی و راه اندازی
پس از گذراندن مراحل ترسیم ابعادی و در نظر گرفتن مشخصات فنی تجهیزات، در قدم سوم مشاوره و طراحی آسانسور نوبت به مرحله ترسیم نقشه های اجرایی به منظور آماده نمودن چاهک آسانسور و جایگیری تجهیزات می رسد، و پس از آن طرح های مدارهای کنترل فرمان نیز مشخص خواهد شد.
این مرحله شامل موارد زیر می گردد :
- مشخص کردن فرم اسکلت فلزی و پروسه آهن کشی به منظور چاه های آجری( نقطه تعبیه براکت های ریل)
- تعیین پروسه پلیت گذاریبه جهت چاه های بتنی ( نقطه تعبیه براکت های ریل)
- مشخصنمودن شکل و نحوه جایگیری قطعات آسانسور به منظور انجام پروژه نصب
- تعیین نقطه سوراخ های پلتفرم (سکو) موتورخانه
- مشخص کردن شکل بتن ریزی کف چاهک و نقطه جایگیری بافرها
- آماده کردن نقاط نصب درب ها
- ایجاد تمهیدات لازم به جهت دفع نیروهای اعمال شده به سازه اصلی چاهک
- تعیین نقشه عملکردی موتورخانه (هواکش موتورخانه، درب ورودی، قلاب سقف، قسمت قرارگیری تابلو سه فاز)
- ترسیم نقشه های مدارهای کنترل فرمان و تعیین نوع سیم کشیموتورخانه و چاهک
- آماده نمودن تابلو سه فاز و اجرای نقشه های تعیین شده برای کابل کشی ها
- اقدام به بازرسی های پایانی و تحویل آسانسور به کارفرما
ظرفیت حداکثری به جهت حمل مسافران در مجتمع چند طبقه
- 400 کیلوگرم: شامل آسانسور های کوچک میشود، به منظور انتقال مسافر فقط با کیف یا ساک دستی می باشد.
- 630 کیلوگرم: آسانسورهای متوسط را شامل میشود که به منظور حمل و نقل افراد به همراه صندلی‌های چرخدار، کالسکه و یا وسایل همراه مورد استفاده واقع می شوند.
- 1000 کیلوگرم: آسانسور های بزرگ به شمار می روند که به منظور انتقال صندلی، مبل های بزرگ و یا وسایل با حجم بالا کاربرد دارند.
نکات پایانی مشاوره و طراحی آسانسور
- در مجتمع های بزرگ اغلب آسانسور ها را در نقطه مرکزی مجتمع جای می دهند.
- اغلب آسانسور هایی که به منظور جابجایی بار نصب می‌شوند از آسانسور های جابجایی افراد تفکیک می گردند، البته که می بایست آسانسورهای حمل بار نیز به جهت استفاده ضروری و انتقال مسافر در هنگام ترافیک های بالا نیز در نظر گرفته شوند و ب‌توان از آنها استفاده نمود.
