صنعت آسانسور یک صنعت قدیمی است، اما مدام در حال تغییر و حرکت به سمت بهبود است، چرا که قیمت فضاهای ساختمانی مسکونی، تجاری و اداری روز به روز در حال افزایش است و حامل‌های انرژی نظیر برق نیز گران‌تر از گذشته شده‌اند. بیشتر ساختمان‌هایی که بلندتر از چهار طبقه هستند از آسانسورهای کششی استفاده می‌کنند، در این نوع آسانسور یک موتور در قسمت بالای شفت یا چاه آسانسور یک قرقره که به آن فلکه هرزگرد آسانسور گفته می‌شود را می‌گرداند که کابل‌های متصل به کابین و وزنه تعادلی متقابل را بالا و پایین می‌برد. در آسانسورهای نسل قبلی که همچنان هم در کشور ما رایج هستند، چرخ‌دنده‌ها یا همان گیربکس، قدرت موتور را به فلکه هرزگرد منتقل می‌کند. اما در نسل‌های جدیدتر موتور مستقیماً به فلکه هرزگرد نیرو می‌دهد، این نوع آسانسورها را بدون گیربکس یا اصطلاحاً گرلس می‌نامند. آسانسورهای گرلس سریع‌تر و کم‌صدا‌ترند.
مجموعه موتور و سایر بخش‌های کنترلی آسانسور معمولاً یک اتاق کامل را در پشت‌بام و یا دیوار به دیوار چاه آسانسور در بالاترین طبقه پر می‌کند و فضایی ارزشمند از پنت هاوس ساختمان را اشغال می‌کنند. اما نوآوری‌های جدید به سازندگان اجازه می دهد تا تجهیزات را در سر فضای خالی انتهای سقف چاه یا در دیوار جانبی آن نصب کنند. نقل قولی از مدیر پروژه ارشد شرکت آسانسور شیندلر در شهر نیویورک هست که گفته «ما به طور پیوسته در حال تغییر و حرکت به سمت طراحی آسانسورهای گرلس و بدون موتورخانه هستیم.» برخی از شرکت‌ها از موتورهای بدون گیربکس با آهنربای دائمی استفاده می‌کنند که کوچک‌تر از مدل‌های رایج فعلی هستند اما به همان اندازه قدرتمندند. شرکت آسانسور اوتیس در شهر فارمینگتون آمریکا، به جای استفاده از کابل‌های فولادی پیچ خورده رایج (اصطلاحا سیم بکسل) به سمت استفاده کابل‌های تخت که مشابه کمربندهای فولادی هستند، استفاده می‌کند که این موضوع اجازه استفاده از موتور و فلکه هرزگرد کوچک‌تر را می‌دهد.
در عین حال، شرکت‌های سازنده آسانسور برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی از نیروی گرانش
زمین استفاده می‌کنند. جرم «وزنه تعادلی متقابل» معمولا معادل جرمکابین آسانسور بعلاوه 40 تا 45 درصد سقف بار مجاز آن است. یعنی اگر جرم کابین خالی و متعلقات آن در یک آسانسور 800 کیلوگرم باشد و سقف بار مجاز آن 600 کیلوگرم باشد، جرم وزنه تعادلی متقابل آن حدود 1050 کیلوگرم انتخاب می‌شود. استفاده از «وزنه تعادلی متقابل» باعث می‌شود که موتور با نیروی کمتری خروجی یکسانی در کارکرد آسانسور داشته باشد. اما وقتی آسانسور خالی باید بالا برود، پایین رفتن وزنه تعادلی متقابل که وزنی سنگین‌تر از کابین دارد انرژی زیادی را آزاد می‌کند. مقاومت‌های بزرگی این انرژی اضافی را به صورت گرما تلف می‌کنند و برعکس آن نیز صادق است یعنی هنگامی که کابین آسانسور پر از مسافر (یعنی سنگین‌تر از وزنه تعادلی) شود و در حال پایین رفتن باشد، همان اتلاف انرژی رخ می‌دهد. موتورهای پیشرفته‌ای در حال حاضر در دنیا توسعه داده شده اند که مجهز مبدل انرژی حرکتی به الکتریکی یعنی دینام هستند. این موتورها انرژی اتلاف شده را به جای گرما به الکتریسیته تبدیل می کنند. معاون مهندسی و توسعه سیستم‌های آسانسور در شرکت اوتیس گفته: «ما این انرژی را برای استفاده مجدد به شبکه برق ساختمان باز می‌گردانیم.»
بهبود فناوری آسانسورها و استفاده از آسانسورهای چندگانه در کنار هم باعث افزایش سرعت جابه‌جایی راحتی بیشتر افراد شده است، به ویژه اگر ساختمان اداری و سازمانی باشد، نقل و انتقال سریع کارمندان میان طبقات می‌تواند کارایی و بهره‌وری سازمان را افزایش دهد. وقتی که در یک ساختمان نسبتا بلندی که دارای آسانسورهای چندگانه است، نظیر مجتمع‌های تجاری تعداد نفرات زیادی منتظر آسانسور در طبقات باشند، زمان انتظار آن‌ها به طور قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند، زیرا هر فرد در هر زمان نیازی متفاوت از دیگری برای رفتن به طبقات دارد. برای کاهش این زمان انتظار، شرکت‌های نصب آسانسور دکمه‌های «بالا» و «پایین» را در طبقات قرار دادند تا با استفاده از آن تخصیص آسانسوری که در حال حرکت در همان جهت است صورت گیرد و زمان انتظار کاهش پیدا کند. اما امروزه یک مرحله نیز از این گام را فراتر گذاشته‌اند و صفحه نمایش‌های شماره گذاری شده یا دکمه‌های لمسی شماره‌دار را جایگزین دکمه‌های ساده «بالا» و «پایین» می‌کنند. و مسافران شماره طبقه مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند و یک رایانه همیشه در حال دسته‌بندی مسافران و پیدا کردن تخصیص بهینه آسانسور به طبقات و افراد است. این رایانه پس از یافتن بهترین حالت ممکن، اعلام می‌کند که آسانسور شماره چند قرار است به شما اختصاص یابد. بنابراین به جای آن که هر آسانسور به طور تصادفی به بالا و پایین سفر کند، آسانسورها به بهینه‌ترین طبقه ممکن که احتمالا به سوی نزدیک‌ترین آن‌ها در مسیر است حرکت می‌کنند. این روش زمان انتظار و مصرف انرژی را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
آیا می‌دانستید…
شرکت آسانسور توشیبا مدعی است که سریع‌ترین آسانسور مسافربر دنیا را در آسمان‌خراش تایپه 101، که یک ساختمان 101 طبقه در تایوان است، نصب کرده، حداکثر سرعت بالارفتن این آسانسور 1010 متر در دقیقه یا تقریبا معادل 100 طبقه در 26 ثانیه است. در این آسانسور با توجه به تغییر سریع فشار هوا —نظیر آن حالتی که هنگام برخواست هواپیما برای‌مان رخ می‌دهد— یک سیستم دمنده، فشار داخل کابین را تنظیم می‌کند تا گرفتگی و ناراحتی گوش مسافران را به حداقل برساند.
اول ایمنی!
یک کابل آسانسور می‌تواند تا 125 درصد وزن کابین با پر از مسافر تا حداکثر ظرفیت مجاز را تحمل کند. بیش از پنج کابل اینچنینی برای نگهداری کابین استفاده می‌شود. امروزه طناب فولادی آن‌قدر مستحکم شده‌اند که قطر 1.5 سانتیمتری برای بار حدود 1600 کیلوگرمی، در ساختمان‌های معمولی نیمه‌بلند، کافی است. کابل‌های جدید تخت یا همان کمربندهای فولادی که پیشتر صحبت‌شان شد، به قدری مستحکم هستند که با ضخامتی کمتر از 0.6 سانتیمتر، همان استحکام لازم را دارند.
آسانسورهای جالب‌تر هم می‌شوند!
برخی از آسانسورهای ساخته شده توسط شرکت‌های مشهور، در راستای مایل بالا و پایین می‌روند، تا بتوانند در ساختمان‌های با معماری غیرعادی حرکت کنند. در آسانسوری که شرکت اوتیس به طور اختصاصی برای «هتل هرمی لاکسر» شهر لاس وگاس آمریکا ساخته، کابل‌های زاویه‌دار کابین را در امتداد ریل‌هایی که شیب 39 درجه از سطح دارند حرکت می‌دهند
مشابه آن‌چه در آسانسورهای برج ایفل دیده می‌شود، در برج ایفل آسانسورها از پایه‌های آن با شیب 30 درجه حرکت می‌کنند.
